"Przesłanie" to nie "Doręczenie" - Sądy Administracyjne w dalszym ciągu za literalną wykładnią prawa o abonamencie RTV
Raz jeszcze w orzecznictwie sądów administracyjnych potwierdza się literalną interpretację § 5 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Transportu z dnia 25 września 2007 roku (Dz.U.187.1342) w sprawie warunków i trybu rejestracji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych.
Pomimo faktu, że rozporządzenie powyższe nie obowiązuje już od kilku lat, jego treść niesie korzystne skutki prawne dla wszystkich tych, od których Poczta Polska domaga się zapłaty za zaległy abonament RTV.
Zgodnie bowiem z § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia dotychczasowe dowody zarejestrowania odbiorników w formie imiennej książeczki opłaty abonamentowej za używanie odbiorników stanowią dowód zarejestrowania odbiorników nie dłużej niż przez okres 12 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia (tj. od 13 grudnia 2007 roku). W świetle zaś następnego ustępu § 5, operator publiczny w terminie dwunastu miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia z urzędu nadaje posiadaczom imiennych książeczek opłaty abonamentowej, indywidualny numer identyfikacyjny. O nadaniu numeru operator publiczny powiadamia użytkownika, przesyłając zawiadomienie określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
Treść ww. przepisów powoduje więc, że w przypadku, gdy Poczta Polska nie wywiązała się z obowiązków nałożonych na nią przez ust. 2 § 5 rozporządzenia, tj. nie nadała posiadaczom imiennych książeczek opłaty abonamentowej indywidualnych numerów identyfikacyjnych oraz następnie nie przesłała do tych posiadaczy zawiadomień o nadaniu tych numerów identyfikacyjnych, dotychczasowa rejestracja dająca podstawy do naliczania abonamentu RTV straciła ważność z dniem 13 grudnia 2008 roku. Oznacza to, że Poczta Polska traci dowód posiadania i korzystania z odbiornika, który dawałby jej podstawy do naliczenia opłat abonamentowych.
Osoby, wobec których wydano tytuł wykonawczy w przedmiocie zaległego abonamentu nie są jednak w tak świetnej sytuacji, jak się na początku wydaje. W orzecznictwie Wojewódzkich Sądów Administracyjnych regularnie powtarza się niekorzystna dla nich interpretacja obowiązku „przesłania” przez operatora zawiadomienia o nadaniu indywidualnego numeru identyfikacyjnego.
W jednym ze swoich ostatnich wyroków, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim (II SA/Go 175/21) wygłosił następującą tezę:
Prawodawca dla skuteczności nadania użytkownikowi odbiornika RTV numeru identyfikacyjnego nie wprowadził wymogu doręczenia zawiadomienia o jego przesłaniu. Przesłanie zawiadomienia ma wobec tego charakter wyłącznie informacyjny, wtórny do samego nadania numeru identyfikacyjnego, która to czynność dokonywana jest z urzędu, a wierzyciel nie jest zobowiązany do posiadania dokumentu potwierdzenia jego odbioru przez zobowiązanego. Dla skuteczności czynności nadania indywidualnego numeru identyfikacyjnego nie jest konieczne również legitymowanie się przez operatora wyznaczonego (publicznego) dowodem nadania takiej przesyłki. Zatem brak zwrotnego potwierdzenia doręczenia zawiadomienia o nadaniu abonentowi indywidualnego numeru identyfikacyjnego nie świadczy o nieskuteczności tej czynności. Po zarejestrowaniu odbiornika RTV uiszczenie opłaty abonamentowej jest obowiązkiem, który wynika z mocy samego prawa.
Twierdzenia te nadal pozostają, moim zdaniem, bardzo dyskusyjne, choćby ze względu na uregulowania konstytucyjne czy chociażby regulację zasad ogólnych postępowania administracyjnego (które drogą stosowania przepisów egzekucyjnych w administracji mają zastosowanie w przypadkach związanych ze ściąganiem abonamentu RTV). Nie można bowiem tracić z pola widzenia faktu, że prawo wiąże z faktem otrzymania indywidualnego numeru identyfikacyjnego konkretne skutki w sferze praw i obowiązków adresata, tj. de facto umożliwia naliczanie opłat abonamentowych. Nadanie zawiadomienia listem zwykłym nie daje właściwej rękojmi poinformowania zainteresowanego o fakcie rejestracji odbiornika. Pomimo tego, WSA w Gorzowie Wielkopolskim nie jest odosobniony w swoich twierdzeniach, a w obrocie prawnym wydano już wiele orzeczeń przedstawiających podobny punkt widzenia.
Bez względu jednak na orzecznictwo sądów, zawsze warto znać swoje prawa i sprawdzić, czy abonament RTV został naliczony prawidłowo. Nawet bowiem w przypadku zajęcia egzekucyjnego, istnieje możliwość dochodzenia swoich praw na drodze instacyjnej określonej w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, a następnie - przed Sądem Administracyjnym.
Link do omawianego wyroku:
